Bối cảnh

thế=Bản đồ thế giới mở của GTA IV|nhỏ|Bản đồ hoàn chỉnh và chi tiết của thế giới trong Grand Theft Auto IV, trong đó thành phố Alderney ở phía tây; Algonquin ở trung tâm; ở phía đông, từ trên xuống, có quận Bohan, Dukes và Broker.Grand Theft Auto IV lấy bối cảnh năm 2008, vào khoảng giữa tháng 4 và tháng 9, ở các thành phố Liberty và Alderney (dựa trên New York và Jersey). Thành phố Liberty trong game được thiết kế lại từ Grand Theft Auto III và Grand Theft Auto: Liberty City Stories, dựa trên bốn quận của thành phố New York (game đã loại bỏ quận Staten Island của New York mà trong phiên bản thành phố Liberty của Grand Theft Auto III gọi là Staunton Island) là: Broker (tức Brooklyn), Dukes (tức Queens), Bohan (tức Bronx) và Algonquin (tức Manhattan). Ngoài ra, trò chơi còn có nhiều liên tưởng đến New York và những tập đoàn, công ty của nước Mỹ, như Quảng trường Thời đại, đảo Tự Do, tòa nhà Empire State, Công viên Trung tâm, trụ sở Liên Hợp Quốc,... Grand Theft Auto IV xảy ra trong chiều không gian khác với các tựa game trước (thuộc chiều không gian 3D) nhưng cùng dòng thời gian với Grand Theft Auto V - game tiếp theo của dòng trò chơi, cũng như hai bản đi kèm của nó, là The Ballad of Gay Tony và The Lost and Damned (tức chiều không gian HD).

Cốt truyện

Niko Bellić, một người cựu binh gốc Nam Tư, nhập cư trái phép vào thành phố Liberty sau nhiều tháng lênh đênh trên con tàu Platypus. Mục đích của anh khi đến đây là để đoàn tụ với người em họ của mình là Roman và cùng nhau theo đuổi Giấc mơ Mỹ, hưởng sự sung sướng của "tiền thì đầy túi, gái thì đầy giường" mà Roman đã nói và để tìm kiếm một kẻ chỉ điểm mà đã phản bội tiểu đội của anh trong chiến tranh Nam Tư mười lăm năm về trước, khiến mười hai đồng chí của anh tử trận và duy nhất anh sống sót. Tuy nhiên, khi đến nơi, Niko mới phát hiện ra rằng Roman đã khoác lác với anh về số tài sản kếch sù và sự giàu sang của mình ở Mỹ. Thực ra, Roman phải đương đầu với nợ nần chồng chất vì đánh bạc và thường bị lũ chủ nợ bắt nạt - họ phải sống trong một căn nhà đổ nát và bần thỉu. Khi Niko lái xe cho hãng taxi thất bại của Roman, anh đã gặp và làm quen với nhiều cư dân ở Liberty. Trong đó có Little Jacob, một tên buôn vũ khí người Jamaica và Michelle, bạn gái mới của Niko.

Tên Vlad Glebov, chủ nợ người Nga của Roman, yêu cầu Niko phải làm việc cho hắn để Roman được xóa nợ. Tuy nhiên, sau này Niko đã giết hắn (cũng như các chủ nợ khác của Roman) vì đã có quan hệ bất chính với bạn gái của Roman, Mallorie. Do đó, Niko và Roman bị mafia Nga bắt cóc. Tên Mikhail Faustin, đứng chóp bu của tổ chức này, sau đã thuê Niko để làm việc cho hắn. Một nhiệm vụ của Niko là hạ sát con trai của tổ chức xã hội đen của Nga lớn nhất thành phố. Để tránh xung đột, Dimitri Rascalov - phụ tá của Mikhail, đã thuyết phục Niko rằng hắn sẽ trả tiền hậu hĩnh cho anh nếu anh ám sát hắn. Niko làm theo, nhưng khi gặp Dimitri để lĩnh thưởng, hắn lại phản bội anh bằng cách bán đứng anh cho Ray Bulgarin, tên này cho rằng anh đã khiến hắn bị lỗ vì đã làm chìm một con tàu chở người vượt biên sang Ý hồi anh con làm việc cho hắn ở châu Âu nhiều năm về trước. Niko thật thà thừa nhận rằng con tàu đó đã bị bắn chìm, và ngay lập tức tay sai của Dimitri và Ray nổ súng tấn công anh, rồi chúng đã cao chạy xa bay. Niko phải nhờ Jacob trợ giúp mới có thể trốn thoát lũ tay sai của chúng.

Nhà của Niko và Roman, cùng với gara của Roman bị mafia đốt cháy, khiến họ phải chuyển sang Bohan. Không còn một xu dính túi và thất nghiệp, Niko đã làm việc cùng với nhiều người - hầu hết là tội phạm - để kiếm tiền, trong đó có nhà McReary, gia đình tội phạm gốc Ai-len đã đưa anh đi cướp nhà băng lần đầu tiên. Nhờ gia đình này, anh đã gặp Kate McReary, sau này là bạn gái của anh. Ở Bohan, Roman đã bị người của Dimitri bắt cóc nhưng được Niko giải cứu; nghiêm trọng hơn, Michelle tiết lộ rằng ả là điệp viên của chính phủ, ả buộc Niko phải làm việc cho một cơ quan tình báo bí mật, United Liberty Paper. Họ hứa sẽ giúp Niko tìm ra thủ phạm khiến các đồng chí của anh hy sinh trong chiến tranh và xóa bỏ những hồ sơ tội phạm của anh, đổi lại anh sẽ làm lính đánh thuê cho họ. Nhờ số tiền mà Niko và Roman đã kiếm được, Roman đã có thể khôi phục hãng taxi của mình.

Cơ quan của Niko đã tìm ra được kẻ đã phản bội tiểu đội của anh, Darko Brević, và đem hắn tới Mỹ để anh quyết định số phận của hắn. Sau khi đã đối mặt với quá khứ, cũng là lúc Niko dần thoát ra khỏi xã hội đen, Jimmy Pegorino, một tên trùm mafia mà đã từng là sếp của Niko, yêu cầu (và nài nỉ) anh thực hiện một thỏa thuận về heroin với Dimitri. Niko phải lựa chọn: hoặc là bắt tay với Dimitri, hoặc là trả đũa hắn.

Nếu người chơi chọn làm việc với Dimitri, hắn sẽ lại phản bội Niko và giữ lấy heroin cho riêng hắn. Sau này, Dimitri phái một sát thủ tới đám cưới của Roman và Mallorie để hạ sát Niko, nhưng khi anh phản kháng lại, hắn đã lỡ bắn chết Roman. Dimitri cũng đã phản bội Pegorino và bắn chết hắn, nhưng rồi chính y bị Niko giết chết trong căm hận.

Nếu người chơi chọn trả thù Dimitri, Niko sẽ lại lên con tàu Platypus và đáu súng với lũ tay sai của Dimitri. Cuối cùng, anh tìm thấy Dimitri và bắn chết hắn. Sau này, ở đám cưới của Roman và Mallorie, Pegorino - phẫn nộ vì Niko đã làm phản hắn - bắn lái Niko, nhưng đã bắn trượt và lỡ giết chết Kate. Lúc đó bị toàn bộ thế giới ngầm của thành phố Liberty coi là kẻ thù, Pegorino cuối cùng đã bị Niko, Jacob và Roman giết.

Sau khi Dimitri và Pegorino đã bị tiêu diệt và Roman (hoặc Kate) đã chết, Niko dứt khoát từ bỏ tội phạm và sống âm thầm ở Mỹ.